Project Description
ВІДМІНЮВАННЯ ІМЕННИКА
DEKLINATION DER SUBSTANTIVE
-
- Сильна відміна іменників Die starke Deklination der Substantive
- Слабка відміна іменників Die schwache Deklination der Substantive
- Жіноча відміна іменників Die Deklination der Feminina
- Перехідна група іменників Die Übergangsgruppe
- Відмінювання іменників у множині Die Deklination der Substantive im Plural
- Відмінювання власних назв Die Deklination der Eigennamen
- Відмінювання географічних назв Die Deklination der geographischen Namen
- Відмінювання назв вулиць, організацій, газет тощо
Відмінювання імен іменників I – го типу:
- I. Відмінювання іменників з означеним артиклем в однині.
- II. Відмінювання іменників з означеним артиклем в множині.
- III. Відмінювання іменників з неозначеним артиклем.
Відмінювання імен іменників II – го типу (відмінювання на -n):
ГОЛОВНІ ПРАВИЛА:
У німецькій мові іменник змінюється за відмінками.
Існують чотири відмінки: називний Nominativ, родовий Genitiv, давальний Dativ та знахідний Akkusativ.
Кожний відмінок має своє значення, форму та функцію в реченні.Розрізняють такі відміни іменників: сильну die starke Deklination, слабку die schwache Deklination та жіночу die Deklination der Feminina.
Перехідна група die Übergangsgruppe поєднує ознаки сильної та слабкої відміни.
СИЛЬНА ВІДМІНА ІМЕННИКІВ
DIE STARKE DEKLINATION DER SUBSTANTIVE
Ознакою цієї відміни є закінчення -(e)s у родовому відмінку Genitiv.
Відмінок Kasus | Чол.рід (m) | Серед.рід (n) |
Називний Nominativ |
der/ein Tag | das/ein Kind |
Знахідний Akkusativ |
den/einen Tag | das/ein Kind |
Давальний Dativ |
dem/einem Tag | dem/einem Kind |
Родовий Genitiv |
des/eines Tages | des/eines Kindes |
Закінчення -s вживається після суфіксів Suffix:
-er, -el, -em, -en, -chen, -lein, -ling, -ler, -ner, -tel, -sel.
Закінчення -es мають:
іменники, що мають закінчення Endung: -z, -x, -s, -ß, -sch, -tsch, -st;
більшість іменників, що закінчуються на два приголосних Konsonant.
більшість односкладових іменників einsilbige Substantive.
У називному Nominativ та знахідному Akkusativ відмінках іменники сильної відміни die starke Deklination der Substantive не мають закінчень. До цієї відміни належить переважна більшість іменників чоловічого роду Maskulinum та всі іменники середнього роду Neutrum (крім das Herz, ми розібралися з ним тут).
Іменники іншомовного походження на -us не отримують закінчення у родовому відмінку Genitiv (der Kursus — des Kursus), як бачимо змінився тільки артикль.
СЛАБКА ВІДМІНА ІМЕННИКІВ
DIE SCHWACHE DEKLINATION DER SUBSTANTIVE
Ознакою цієї відміни є закінчення -(e)n у всіх відмінках, крім називного Nominativ.
Відмінок Kasus | Чол.рід (m) | |
Називний Nominativ |
der/ein Kollege | das/ein Herr |
Знахідний Akkusativ |
den/einen Kollegen | das/ein Herrn |
Давальний Dativ |
dem/einem Kollegen | dem/einem Herrn |
Родовий Genitiv |
des/eines Kollegen | des/eines Herrn |
До цієї відміни належить невелика група іменників чоловічого роду:
Всі іменники чоловічого роду з закінченням на -e, які позначають істоту.
Односкладові іменники чоловічого роду, які позначають істоти, що раніше закінчувались на -e: (der Bär, der Fürst, der Graf, der Prinz та інші, більшість з них написано нище).
Іменники der Bauer, der Nachbar, der Oberst, der Untertan, der Nerv можуть відмінюватися як за сильною, так і за слабкою відміною: des Bauern/des Bauers, dem Nachbarn/dem Nachbar.
Іменники іншомовного походження з наголошеними суфіксами -ant, -and, -ent, -ist, -log(e), -nom, -soph, -arch, – graf/-graph, -it, -ot, -at, -et (der Aspirant, der Doktorant, der Student, der Geograf / Geograph та інші).
ЖІНОЧА ВІДМІНА ІМЕННИКІВ
DIE DEKLINATION DER FEMININA
Ознакою цієї відміни є відсутність закінчень у всіх відмінках однини Singular і до цієї відміни належать всі іменники жіночого роду Femininum.
Відмінок Kasus | Жін.рід (f) | |
Називний Nominativ |
die/eine Frau | die/eine Tafel |
Знахідний Akkusativ |
die/einen Frau | die/eine Tafel |
Давальний Dativ |
der/einer Frau | der/einer Tafel |
Родовий Genitiv |
der/einer Frau | der/einer Tafel |
ПЕРЕХІДНА ГРУПА ІМЕННИКІВ
DIE ÜBERGANGSGRUPPE
Ознакою цієї групи є закінчення -(e)s у родовому відмінку Genitiv, -(e)n у давальному Dativ та знахідному Akkusativ відмінках.
Відмінок Kasus | Чол.рід (m) | Серед.рід (n) |
Називний Nominativ |
der/ein Name | das/ein Herz |
Знахідний Akkusativ |
den/einen Namen | das/ein Herz |
Давальний Dativ |
dem/einem Namen | dem/einem Herzen |
Родовий Genitiv |
des/eines Namens | des/eines Herzens |
До цієї відміни належать деякі іменники чоловічого роду Maskulinum (der Buchstabe, der Friede, der Funke, der Gedanke, der Glaube, der Haufe, der Name, der Same, der Schade, der Wille) та один іменник середнього роду Neutrum, який не отримує закінчення в знахідному відмінку — das Herz.
ВІДМІНЮВАННЯ ІМЕННИКІВ У МНОЖИНІ
DIE DEKLINATION DER SUBSTANTIVE IM PLURAL
- Plural — множина
- Umalut — ä – ö – ü
Тип відмінювання | ||||
Deklinationstyp | e – Plural | e – Plural mit Umlaut |
∅ – Plural | ∅ – Plural mit Umlaut |
Називний Nominativ |
die Tische | die Fälle | der Wagen | die Väter |
Знахідний Akkusativ |
die Tische | die Fälle | die Wagen | die Väter |
Давальний Dativ |
den Tischen | den Fällen | den Wagen | den Vätern |
Родовий Genitiv |
der Tische | der Fälle | die Wagen | der Väter |
Тип відмінювання | ||||
Deklinationstyp | e – Plural | e – Plural mit Umlaut |
∅ – Plural | ∅ – Plural mit Umlaut |
Називний Nominativ |
die Bilder | die Bücher | die Hemden | die Autos |
Знахідний Akkusativ |
die Bilder | die Bücher | den Hemden | die Autos |
Давальний Dativ |
den Bildern | den Büchern | den Wagen | den Autos |
Родовий Genitiv |
der Bilder | der Bücher | der Hemden | der Autos |
ВІДМІНЮВАННЯ ВЛАСНИХ НАЗВ
DIE DEKLINATION DER EIGENNAMEN
- Власні назви в однині вживаються без артикля та отримують в родовому відмінку Genitiv закінчення -(e)s. В інших відмінках закінчення відсутні:
Schillers Gedichte — Вірші Шиллера, Peters Freunde — Друзі Петра.
Er war mit Goethe befreundet. — Він дружив з Ґе́те.
- Якщо перед власною назвою вживається артикль Artikel або займенник Pronomen, то назва залишається незмінною:
die Gemälde des jungen Dürer — Картини молодого Дюрера.
- Власні назви, які закінчуються на: -s, -ß, -x, -z, -tz отримують в родовому відмінку Genitiv апостроф Apostroph, також може бути вжито закінчення –(e)ns, проте це закінчення вважається застарілим:
Fritz’ Lehrbuch/Fritzens Lehrbuch — Підручник Фріца.
Horaz’ Tod/Horazens Tod — Смерть Горація.
Зверніть увагу: для таких власних назв є більш доречним вживання конструкції von + власна назва:
die Werke von Strauß – твори Штрауса, das Lehrbuch von Fritz – підручник Фріца.
- Множина від прізвищ утворюється за допомогою закінчення -s:
die Müllers, die Meiers.
- Якщо назва складається з декількох, то закінчення отримує лише остання:
Friedrich Schillers Werke — роботи Фрідріха Шиллера
- У сполученні іменник БЕЗ артикля + власна назва – відмінюється тільки власна назва, крім Herr, іменників на -e та субстантивованих дієприкметників:
Professor Neumanns Vorlesung — лекція професора Неймана
Onkel Peters Auto — автомобіль дядька Петра
Tante Annas Freundin — подруга тітки Анни
Kollegen Baumanns Antwortbrief — відповідь колеги Баумана
Verwandten Schmidts Dokumente — пов’язані документи Шмідта
- У сполученні іменник З артиклем + власна назва – власна назва не відмінюється:
die Skizzen des Architekten Eisenberg — ескізи архітектора Айзенберга
- У сполученні артикль + декілька іменників + власна назва – відмінюється тільки перший іменник
(крім тих випадків, коли першим іменником є der Herr):
ВІДМІНЮВАННЯ ГЕОГРАФІЧНИХ НАЗВ
DIE DEKLINATION DER GEOGRAPHISCHEN NAMEN
- Географічні назви чоловічого і середнього роду отримують в родовому відмінку Genitiv закінчення -(e)s, а в інших відмінках закінчення відсутнє:
Bremens Straßen — вулиці Бремена
die Hauptstadt des Irans — столиця Ірану
Інколи можна зустріти вживання таких назв з апострофом або із закінченням -(e)ns:
das Theater von Kattowitz/Kattowitzens Theater — театр (міста) Катовіце
- Якщо географічні назви середнього роду вживаються з артиклем, закінчення -(e)s в родовому відмінку Genitiv є факультативним:
- Географічні назви жіночого роду не мають закінчення у непрямих відмінках:
in die Türkei fliegen — летіти до Туреччини
- Власні географічні назви, в складі яких є -fluss, -strom, -berg, -bach, -gebirge, -wald та інші, завжди змінюється за парадигмою останнього компонента складного слова:
- У сполученні “артикль + іменник + власна назва” відмінюється тільки іменник:
die Ufer des Flusses Rhein — береги річки Рейн
die Fläche des Bundeslandes Bayern — область (площина) федеральної держави Баварія
ВІДМІНЮВАННЯ НАЗВ ВУЛИЦЬ, ОРГАНІЗАЦІЙ, ГАЗЕТ ТОЩО
DIE DEKLINATION DER NAMEN VON STRASSEN, ORGANISATIONEN, ZEITUNGEN UND U. A.
Назви вулиць, організацій, готелів, газет, журналів, книжок, творів мистецтва завжди відмінюються, навіть якщо вони стоять в лапках:
Zitate aus Schillers “Räubern” — Цитати з Шиллера «Розбійники»
Але:
der Preis der Zeitschrift “Frankfurter Illustrierten” — ціна журналу “Франкфурт Ілюстрований”
Zitate aus den Werk “Räubern” — Цитати з праці “Розбійники”
ТЕПЕР ЩЕ БІЛЬШ КОНКРЕТНІШЕ:
Відмінювання іменників, можна розділити на два типи, які ми розглянемо нижче:
ВІДМІНЮВАННЯ ІМЕН ІМЕННИКІВ I – го ТИПУ, ДО ЯКОГО НАЛЕЖАТЬ:
I. ВІДМІНЮВАННЯ ІМЕННИКІВ З ОЗНАЧЕНИМ АРТИКЛЕМ В ОДНИНІ
однина Singular | Запитуємо | |||
Відмінок | Чол.р. Maskulinum |
Сер.р. Neutrum |
Жін.р. Femininum |
Man fragt |
Називний Nominativ Номінатів |
der Vater | das Kind | die Mutter | Хто? Що? Wer? Was? |
Знахідний Akkusativ Аккузатів |
den Vater | das Kind | die Mutter | Кого? Що? Wen? Was? |
Давальний Dativ Датів |
dem Vater | dem Kind | der Mutter | Кому? Чому? Wem? |
Родовий Genitiv Генетів |
des Vaters | des Kindes | der Mutter | Кого? Чого? Wessen? |
Коли підмет речення стоїть в називному відмінку до осіб ставиться запитання Wer? Хто?; до предметів, або речей — Was? Що?.
Der Gast öffnet die Tür. — Гість відкриває двері. — Wer? Хто?
Das Restaurant ist voll. — Ресторан заповнений. — Was? Що? (неживий)
- У реченнях з додатками в знахідному відмінку з особами запитують Wen? Кого?; з предметами, або речами — Was? Що?.
Der Gast kennt den Wirt. — Гість знає господаря.
Der Wirt bringt das Essen und ein Glas Rotwein. — Господар приносить їжу та келих червоного вина.
- У реченнях з додатками в давальному відмінку запитують Wem? Кому?
ЗАКІНЧЕННЯ ІМЕННИКІВ У РОДОВОМУ ВІДМІНКУ ЧОЛОВІЧОГО ТА СЕРЕДНЬОГО РОДУ В ОДНИНІ:
- -s вживається з багатоскладовими іменниками:
- -es вживається, як правило, з односкладовими іменниками:
-es обов’язково з іменниками, які закінчуються на -s, -ss, -ß, -x, -z, -tz:
II. ВІДМІНЮВАННЯ ІМЕННИКІВ З ОЗНАЧЕНИМ АРТИКЛЕМ В МНОЖИНІ
однина Singular | Запитуємо | |||
Відмінок | Чол.р. Maskulinum |
Сер.р. Neutrum |
Жін.р. Femininum |
Man fragt |
Називний Nominativ Номінатів |
die Väter | die Kinder | die Mütter | Хто? Що? Wer? Was? |
Знахідний Akkusativ Аккузатів |
die Väter | die Kinder | die Mütter | Кого? Що? Wen? Was? |
Давальний Dativ Датів |
den Vätern | den Kindern | den Müttern | Кому? Чому? Wem? |
Родовий Genitiv Генетів |
der Väter | die Kinder | der Mütter | Кого? Чого? Wessen? |
Іменники у давальному відмінку множини завжди мають закінчення -n:
die Bäume (дерева) — auf den Bäumen (на деревах)
die Bücher (книги) — in den Büchern (у книгах)
Закінчення -n не додається, якщо іменник у множині уже має закінчення -n:
die Frauen (жінки) — mit den Frauen (з жінками)
die Zigaretten (сигарети) — in den Zigaretten (в сигаретах)
Виняток: Іменники, що закінчуються в називному відмінку множини на -s, також мають закінчення -s в давальному відмінку множини:
das Auto (автомобіль) — die Autos (автомобілі) — in den Autos (у автомобілях)
das Büro (офіс, кабінет) — die Büros (офіси) — in den Büros (в офісах)
ІСНУЄ 8 СПОСОБІВ УТВОРЕННЯ МНОЖИНИ:
– | der Bürger | – | die Bürger |
(ä) умлаут | der Garten | – | die Gärten |
-e | der Film | – | die Filme |
(ä) умлаут + -e | die Stadt | – | die Städte |
-er | das Bild | – | die Bilder |
(ä) умлаут + -er | das Amt | – | die Ämter |
– (e)n | der Student die Akademie |
– | die Studenten die Akademien |
-s | das Auto | – | die Autos |
Додаткова інформація:
Іменники, які закінчуються на -nis, при утворенні множини мають форму: -nisse:
Das Ergebnis — die Ergebnisse.
Іменники жіночого роду, які закінчуються на -in в множині мають закінчення -innen:
- Більшість іменників чоловічого роду на -er (найчастіше назви професій) не змінюються в множині:
Der Lehrer — die Lehrer.
- У складних іменниках, що складаються з двох іменників, друге слово визначає артикль:
die Blume / der Garten — die Gartenblume / der Blumengarten.
III. ВІДМІНЮВАННЯ ІМЕННИКІВ З НЕОЗНАЧЕНИМ АРТИКЛЕМ
однина Singular | Запитуємо | |||
Відмінок | Чол.р. Maskulinum |
Сер.р. Neutrum |
Жін.р. Femininum |
Man fragt |
Називний Nominativ Номінатів |
ein Vater | ein Kind | eine Mutter | Хто? Що? Wer? Was? |
Знахідний Akkusativ Аккузатів |
einen Vater | ein Kind | eine Mutter | Кого? Що? Wen? Was? |
Давальний Dativ Датів |
einem Vater | einem Kind | einer Mutter | Кому? Чому? Wem? |
Родовий Genitiv Генетів |
eines Vaters | eines Kindes | einer Mutter | Кого? Чого? Wessen? |
множина Plural | Запитуємо | |||
Відмінок | Чол.р. Maskulinum |
Сер.р. Neutrum |
Жін.р. Femininum |
Man fragt |
Називний Nominativ Номінатів |
– Väter | – Kinder | – Mütter | Хто? Що? Wer? Was? |
Знахідний Akkusativ Аккузатів |
– Väter | – Kinder | – Mütter | Кого? Що? Wen? Was? |
Давальний Dativ Датів |
– Vätern | – Kindern | – Müttern | Кому? Чому? Wem? |
Родовий Genitiv Генетів |
(Väter) | (Kinder) | (Mütter) | Кого? Чого? Wessen? |
Maskulinum | Neutrum | Femininum | Man fragt | ||||
Відмінок | Singular | Plural | Singular | Plural | Singular | Plural | Запитуємо |
Називний Nominativ Номінатів |
ein Vater | – Väter | ein Kind | – Kinder | eine Mutter | – Mütter | Хто? Що? Wer? Was? |
Знахідний Akkusativ Аккузатів |
einen Vater | – Väter | ein Kind | – Kinder | eine Mutter | – Mütter | Кого? Що? Wen? Was? |
Давальний Dativ Датів |
einem Vater | – Vätern | einem Kind | – Kindern | einer Mutter | – Müttern | Кому? Чому? Wem? |
Родовий Genitiv Генетів |
eins Vaters | (Väter) | eins Kind | (Kinder) | einer Mutter | (Mütter) | Кого? Чого? Wessen? |
в родовому відмінку однини
і в давальному відмінку множини
застосовують такі ж правила як і в пункті I.↑
Зверніть увагу: Невизначені особи або предмети не мають артикля у множині.
Ein Koch trägt eine Mützen. — Köche tragen Mützen.
Шеф-кухар в шапці. — Кухарі носять шапки.Ein Philosoph lernt oft von einem Kind. — Philosophen lernen oft von Kindern.
Філософ часто вчиться у дитини. — Філософи часто вчаться у дітей.
ВІДМІНЮВАННЯ ІМЕН ІМЕННИКІВ II – го ТИПУ (ВІДМІНЮВАННЯ НА -n), ДО ЯКОГО НАЛЕЖАТЬ:
I. ВІДМІНЮВАННЯ ІМЕННИКІВ З ОЗНАЧЕНИМ І НЕОЗНАЧЕНИМ АРТИКЛЯМИ
Однина
Singular |
Nominativ | der Mensch | ein Mensch |
Akkusativ | den Menschen | einen Menschen | |
Dativ | dem Menschen | einem Menschen | |
Genitiv | des Menschen | eines Menschen | |
Множина
Plural |
Nominativ | die Menschen | – Menschen |
Akkusativ | die Menschen | – Menschen | |
Dativ | den Menschen | – Menschen | |
Genitiv* | der Menschen | – (Menschen) |
Основні правила:
До другого типу відмінювання належать тільки іменники чоловічого роду.
Виняток: das Herz.- Іменники цього типу мають закінчення -(e)n у всіх відмінках, крім називного відмінка однини.
У множині ці іменники ніколи не мають умлаута.
II. СПИСОК НАЙВАЖЛИВІШИХ ІМЕННИКІВ, ЩО ВІДНОСЯТЬСЯ ДО ДРУГОГО ТИПУ ВІДМІНЮВАННЯ
1. Іменники чоловічого роду, які закінчуються на -e: | |
der Affe, des Affen мавпа der Bote, des Boten гінець der Bube, des Buben хлопчик der Bulle, des Bullen бик, бугай der Bursche, des Burschen хлопець der Erbe, des Erben спадкоємець der Experte, des Experten експерт der Gefährte, des Gefährten супутник, компаньйон der Genosse, des Genossen товариш der Hase, des Hasen заєць der Heide, des Heiden язичник der Hirte, des Hirten пастух der Insasse, des Insassen мешканець, пасажир der Jude, des Juden єврей der Junge, des Jungen хлопчик |
der Knabe, des Knaben хлопчик der Kollege, des Kollegen колега, пан der Komplize, des Komplizen співучасник der Kunde, des Kunden клієнт der Laie, des Laien дилетант der Lotse, des Lotsen пілот der Löwe, des Löwen лев der Nachkomme, des Nachkommen нащадок, потомок der Neffe, des Neffen племінник der Ochse, des Ochsen бик, віл der Pate, des Paten хрещений батько der Rabe, des Raben ворон der Reise, des Reisen поїздка, подорож der Sklave, des Sklaven слуга, раб der Zeuge, des Zeugen свідок |
2. Іменники чоловічого роду, які закінчуються на -and,-ant,-ent: | |
der Demonstrant, des Demonstranten демонстрант der Doktorand, des Doktoranden студент вищого ступеня der Elefant, des Elefanten слон der Lieferant, des Lieferanten постачальник, підрядник der Musikant, des Musikanten музикант der Präsident, des Präsidenten президент der Produzent, des Produzenten продюсер, режисер der Student, des Studenten студент |
der Idealist, des Idealisten ідеаліст der Journalist, des Journalisten журналіст der Kapitalist, des Kapitalisten капіталіст der Kommunist, des Kommunisten комуніст der Polizist, des Polizisten полісмен der Terrorist, des Terroristen терорист der Utopist, des Utopisten утопіст der Christ, des Christen християнин |
3. Іменники чоловічого роду – і найчастіше назви професій грецького походження: | |
der Biologe, des Biologen біолог der Soziologe, des Soziologen соціолог der Automat, des Automaten машина, автомат механізм der Bürokrat, des Bürokraten бюрократ der Demokrat, des Demokraten демократ der Diplomat, des Diplomaten дипломат der Satellit, des Satelliten супутник |
der Architekt, des Architekten архітектор der Fotograf, des Fotografen фотограф der Seismograf, des Seismografen сейсмограф der Katholik, des Katholiken католик der Monarch, des Monarchen монарх der Philosoph, des Philosophen філософ der Therapeut, des Therapeuten терапевт |
4. Крім того: | |
der Bär, des Bären ведмідь der Bauer, des Bauern фермер der Fürst, des Fürsten князь der Graf, des Grafen граф der Held, des Helden герой der Herr, des Herrn пан der Kamerad, des Kameraden товариш |
der Mensch, des Menschen людина der Nachbar, des Nachbarn сусід der Narr, des Narren дурень der Prinz, des Prinzen принц der Rebell, des Rebellen заколотник, бунтар der Soldat, des Soldaten солдат |
5. Виняток: Деякі іменники додатково отримують закінчення -s в родовому відмінку однини |
der Buchstabe, des Buchstabes; der Gedanke, des Gedankens; der Name, des Namens; der Friede(n), des Friedens; der Wille, des Willens;
das Herz серце, das Herz (Зн.в.-N.); dem Herzen (Дав.в.-D.), des Herzens (Род.в.-G.); die Herzen (Множ.-Plur.) |
Візьміть, будь ласка, до уваги:
До II – го типу (відмінювання на -n) не належать наступні іменники:
Іменники чоловічого роду, які закінчуються на -or:
der Autor, des Autos, die Autoren; der Professor, des Professors, die Professoren; der Motor, des Motors, die Motoren і інші.Іменники середнього роду на -ent:
das Testament, des Testaments, die Testamente; das Experiment, des Experiments, die Experimente і інші.
Залишити коментар